|
ملاحظات اخلاقی در نظریه بانکداری اسلامی
|
| محمدنقی نظرپور1، طیبه گل‌محمدی2 |
1- دانشیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه مفید
2- کارشناس ارشد علوم اقتصادی |
|
|
چکیده: (4429 مشاهده) |
| امروزه صنعت بانکداری یکی از مهمترین بخشهای هر اقتصادی محسوب می‌گردد؛ بانکداری اسلامی در مقام نظریه ملاحظات ارزشی و اخلاقی را با ساختار اقتصادی ترکیب می‌کند. بی‌تردید هر خدمتی که در بانکداری اسلامی ارائه می‌گردد نباید در تضاد با ملاحظات اخلاقی باشد. رسالت اصلی بانکها اتخاذ و استقرار روشهای بهینه تجهیز وتخصیص منابع و ارائه خدمات مالی در سطوح مختلف جامعه متناسب با نیازهای پیشروست. بنابراین بر مبنای ملاحظات اخلاقی، بانکهای اسلامی برای فعالیتهای مالی خود از روش‌هایی استفاده میکنند که نه تنها با اصول اخلاقی سازگار است بلکه می‌تواند به تقویت آنها نیز کمک شایانی نماید. اساس نظریه بانکداری اسلامی، تسهیم سود، مشخص بودن مسیر مصرف منابع و نظارت بر عملیات بانکی است. منابع اولیه سهامداران بانکی و ورودی منابع توسط سپرده‌گذارن به بانکداری اسلامی نمی‌تواند منابع آلوده به ربا، رشوه و سایر اموال حرام باشد. از سوی دیگر بانکداری اسلامی منابع بانکی را به فعالیتهایی سوق میدهد که با ارزشهای اخلاقی همخوانی و یا لااقل با آن در تضاد نباشد، بر خلاف بانکداری متعارف که تنها به سود تسهیلات توجه دارد در نظریه بانکداری اسلامی علاوه بر سوددهی تسهیلات به ملاحظات اخلاقی نیز توجه می‌شود. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که چگونه روشهای تجهیز و تخصیص منابع مالی در نظریه بانکداری اسلامی برملاحظات اخلاقی استوار است؟بر این اساس مقاله پیشروکه ماهیت تحلیلی- توصیفی دارد، بهدنبال بررسی این فرضیه است که "در نظریه بانکداری اسلامی روشهای تجهیز و تخصیص منابع با ملاحظات و ضوابط اخلاقی مطابقت دارند". بانکداری اسلامی با ترسیم اهداف و اصول خاصی، خود را ملزم به رعایت ملاحظات اخلاقی در کلیه فعالیتهای مالی از جمله تخصیص و تجهیز منابع کرده است که میتوان گفت ضوابط اخلاقیای همچون حذف ربا از عملیات بانکی در عرصه تجهیز و تخصیص منابع، تجهیز و تخصیص منابع براساس ملاحظات اخلاقی، عدم تخصیص منابع به فعالیتهای غیرمولد، توزیع عادلانه منابع، توزیع عادلانه سود، مشارکت در سود و زیان، امین بودن وکیل در قراردادهای بانکی را در فعالیتهای مالی خود مورد ملاحظه قرار میدهد. نتایج این پژوهش حکایت از آن دارد که با توجه به مبتنی براصول شریعت بودن فعالیتهای مالی بانکهای اسلامی؛ روشهای مالی در نظریه بانکداری اسلامی هم از جهت اهداف و هم از جهت عملکرد، نه تنها در تضاد با ارزش های اخلاقی نیست بلکه همسو با ارزشهای اخلاقی میباشد. زیرا التزام به اخلاق به عنوان بستری مناسب برای تحقق اهداف نظام بانکی در جامعه اسلامی و تعامل با مشتریان عمل خواهد نمود. |
|
| واژه‌های کلیدی: اصول اخلاقی، بانکداری اسلامی، فعالیتهای مالی، شریعت |
|
|
متن کامل [PDF 227 kb]
(927 دریافت)
|
نوع مقاله: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/10/9 | پذیرش: 1396/10/9 | انتشار: 1396/10/9
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
