[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
::
پایگاه های نمایه کننده
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 9، شماره 30 - ( 1-1399 ) ::
فصلنامه اقتصاد بانکداری اسلامی برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی قاعده استیمان و کاربردهای آن در قراردادهای بانکی
محمدنقی نظرپور1 ، فرشته ملاکریمی 2
1- دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید
2- کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی (نویسنده مسئول)
چکیده:   (6047 مشاهده)

قاعده استیمان از قواعد فقهی باب معاملات است. فحوای قاعده استیمان در رابطه با عدم‌ضمان سخن می‌گوید. این قاعده دارای آثار مشخصی بر روی معاملات است و ضوابطی را مقرر می‌نماید که عدم‌رعایت آن مشروعیت قرارداد را مخدوش می‌نماید. سؤال اصلی مقاله این است که کاربرد و مصادیق این قاعده در قراردادهای بانکی چیست؟ روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر منابع فقه امامیه بوده و به‌دنبال بررسی این فرضیه است که مصادیقی از قاعده استیمان در قراردادهای بانکی وجود دارد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مطابق قاعده استیمان، در قراردادهای بانکی که جنبه امانی داشته، مشتریان نسبت به اتلاف تسهیلات در فرض عدم‌تعدی و تفریط ضامن نیستند مگر این که ضمان را با پذیرش شرطی بر عهده گرفته باشند. درواقع پس از تغییر ید امانی به ید ضمانی، گیرنده تسهیلات مسئول هر گونه نقص یا عیب احتمالی است حتی اگر بر اثر حوادث قهری ایجاد شده باشد. مطالعه موردی برخی از قراردادهای بانکی مانند مشارکت مدنی، مضاربه و مرابحه که از جنس عقود امانی هستند، نشان می‌دهد اگر‌چه اثر و کارکرد قاعده استیمان در این عقود پذیرفته شده لکن با استفاده از ظرفیت شرط ضمن عقد، ید امانی گیرنده تسهیلات به ید ضمانی تبدیل شده است. بر همین اساس مشتریان نظام بانکی که مطابق قاعده استیمان از ید امانی برخوردار بودند و امین محسوب می‌شدند، مکلف به جبران خسارات احتمالی حتی در فرض عدم‌تعدی و تفریط هستند. همین مسأله یعنی ضامن قرارد دادن فرد امین از نگاه برخی از فقها با مقتضا و کارکرد اصلی برخی عقود همچون قرارداد مضاربه منافات دارد.

واژه‌های کلیدی: امین، ید امانی، ضمان، تعدی، تفریط، قراردادهای بانکی
متن کامل [PDF 400 kb]   (4573 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1397/2/1 | پذیرش: 1398/12/19 | انتشار: 1398/12/29
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Nazarpour M, mollakarimi F. Investigation of Trustee Rule and its Applications in Banking Contracts. mieaoi 2020; 9 (30) :25-47
URL: http://mieaoi.ir/article-1-928-fa.html

نظرپور محمدنقی، ملاکریمی فرشته. بررسی قاعده استیمان و کاربردهای آن در قراردادهای بانکی. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. 1399; 9 (30) :25-47

URL: http://mieaoi.ir/article-1-928-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 30 - ( 1-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها
نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامی Islamic Economics and Banking
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 38 queries by YEKTAWEB 4645