سمانه باقری، حبیب انصاری سامانی، محمد حسن زارع، سید مجتبی حسینی بامکان،
دوره ۱۳، شماره ۴۷ - ( ۵-۱۴۰۳ )
چکیده
بازار سهام از مهمترین بازارهای مالی برای سرمایهگذاران محسوب میشود. این پژوهش برای نخستینبار به بررسی شبکه همبستگی تلاطم در سهمهای شاخص ۳۰ شرکت به عنوان قدرتمندترین شرکت‌ها از نظر نقدشوندگی و ارزش در بازار سرمایه، در دو دوره حباب و سقوط بازار سهام ایران با آزمون همبستگی پیرسون و تئوری شبکه پیچیده میپردازد. دوره مورد بررسی شامل حباب بازار سهام ۵/۱/۱۳۹۹ تا ۱۹/۵/۱۳۹۹ و دوره سقوط بازار سهام ایران شامل۲۰/۵/۱۳۹۹ تا ۵/۱۱/۱۴۰۰ است. در دوره حباب بازار سهام ایران، سهم شپنا، بیشترین همبستگی تلاطم، قدرت گره و قدرت انتشار ریسک را دارند و سهمهای حکشتی و خودرو دارای کمترین همبستگی تلاطم هستند. در دوره سقوط بازار سهام ایران، سهم فملی دارای بیشترین همبستگی تلاطم و قدرت انتشار ریسک، در شبکه است. سهم اخابر دارای کمترین همبستگی تلاطم در شبکه است. تعداد گرههای پل در دوره سقوط بازار سهام ایران، بیشتر شده است که نشان میدهد، شبکه ناپایدارتر و آسیبپذیرتر شده است. در دوره حباب بازار سهام ایران، سهم وتجارت به عنوان گره پل در شبکه همبستگی تلاطم خواهد بود. در دوره سقوط بازار سهام ایران، گرههای خودرو، خساپا، کگل به عنوان گره پل، تلاطم را در شبکه منتشر میسازد. در دوره سقوط بازار سهام، چگالی شبکه و ضریب خوشگی افزایش داشته است که نشان میدهد تلاطم به طور گستردهتری در شبکه منتشر میشود. Modularity در شبکه همبستگی تلاطم، در دوره سقوط بازار سهام ایران کاهش یافته است که نشان دهنده احتمال سرایت شوک و سقوط سیستم است. Eigenvector Centrality در دوره سقوط بازار سهام، بیشتر شده است که به معنای افزایش توانایی انتقال تلاطم در گرههای شبکه است. در دوره سقوط، تعداد گرههای بیشتری نسبت به دوره حباب، از گرههای شبکه اثر پذیرفتهاند. در دوره سقوط بازار سهام، سهمهای فولاد و فملی بیشترین آسیبپذیری را در شبکه دارند. طول مسیر میانگین، تعداد یال، چگالی شبکه و وزن شبکه در دوره سقوط بازار سهام، کاهش یافته است و به این معنی است که یک نوسان در دوره سقوط بازار سهام سریعتر و مستقیم در بازار سهام گسترش مییابد.
