1- استادیار گروه حسابداری، موسسه آموزش عالی مولوی، ایوانکی، ایران (نویسنده مسئول) ، Hajihashemi.mansoureh@gmail.com 2- دانشیار گروه مدیریت مالی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
چکیده: (848 مشاهده)
در جمهوری اسلامی ایران قانون بانکداری بدون ربا در سال 1362 به تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان رسید و از سال 1363 اجرایی شد، اما پس از گذشت نزدیک به چهل سال از پیادهسازی قانون بانکداری بدون ربا،بسیاری از مشکلات و کاستیها در تحقق بانکداری بدون ربا در عمل مشخص شده است و بسیاری از اندیشمندان در این باب سخن گفتهاند؛ بنابراین مسئله اصلی این پژوهش شناسایی و اولویتبندی چالشها و موانع پیادهسازی بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش حاضر کیفی محسوب میشود. در این پژوهش ابتدا به روش اسنادی و با مطالعه کتب، مقالات، اسناد و مدارک مهمترین چالشهای تحقق بانکداری بدون ربا استخراج شده، سپس از خبرگان حوزه بانکداری و بانکداری بدون ربا، برای انتخاب چالشهای اصلی کمک گرفته شده و علاوه بر آن نزدیکی و دوری نظرات در خبرگان در چالشهای مختلف نیز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نهایی به دست آمده در حوزه چالشها نشان داد با وجود پررنگ بودن برخی چالشها مانند لزوم اصلاح ساختار بانکی و مفاهیمی مانند سود، ربا و بهره در بانکداری بدون ربا ، هنوز بین خبرگان فن و اساتید حوزه و دانشگاه اجماع نظر مناسبی در حوزه مفاهیم بانکداری بدون ربا وجود نداشته، و از این نظر نیاز به یک کار نظری و عملی عمیق و مبتنی بر اصول فقه و اقتصاد برای نزدیک کردن قوانین موجود به مفاهیم بانکداری بدون ربا وجود دارد. این کار برای پوشش خواستهای اقتصادی دنیای مدرن و ارتقای کیفیت بانکداری بدون ربا خصوصا درمواجهه با پدیدههای اقتصادی نوظهور مانند پول و ارز الکترونیکی ضروری به نظر میرسد.
Haji Hashemi Varnoosafadarani M, Tohidi M. Identifying and analysing the challenges and obstacles of implementing Usury free banking in the Islamic Republic of Iran. mieaoi 2025; 13 (46) : 1 URL: http://mieaoi.ir/article-1-1302-fa.html
حاجی هاشمی ورنوسفادرانی منصوره، توحیدی محمد. شناسایی و تحلیل چالشها و موانع پیادهسازی بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی ایران (مستخرج از رساله دکترای حرفه ای انجمن مالی اسلامی ایران). نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. 1403; 13 (46) :7-36