|
بررسی موانع فقهی مشروعیت معاملات فردایی
|
سیدعلیرضا امین۱   ، غلامعلی معصومی نیا۲ |
۱- پژوهشگر درس خارج حوزه علمیه قم؛ دانش اموخته ارشد فقه و حقوق اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) (نویسنده مسئول). ، s.alirezaamin@gmail.com
۲- دانشیار، گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی. |
|
|
چکیده: (۱۲۶۱ مشاهده) |
معاملات فردایی، مبادلاتی در پایان یک روز معاملاتی، براساس پیشبینیِ قیمتِ روزِ آینده است که در بستر گروهی متشکل از تعدادی اعضاء دارای اعتبار زیر نظر یکی از آنها به عنوان رئیس گروه که عهدهدار اخذ تضامینی متناسب با فعالیت اعضاء است، انجام میپذیرد. از یک سو خصوصیاتی همچون فقدان نهاد ناظر قانونی خارج از گروه، نبود هیچ‌‌گونه قرارداد مکتوب فی ما بین، امکان انجام غیرحضوری، موضوعیت نداشتن تحویل مورد معامله، سهولت و جذابیت فوق العادهی برای طیف گسترده ای از مخاطبین این معاملات فراهم آورده است. از سوی دیگر شبهاتی نسبت به مشروعیت معاملات فردایی مطرح است که بعضاً منشا وضع محدودیتهایی نیز گردیده است. این نوشتار با عنایت به نقش روشنگری فقهی مساله همپای ورود قوانین شریعت در صحنه عملی جامعه، به شیوهی توصیفی – تحلیلی و بررسی منابع کتابخانهای درصدد احصاء و ارزیابی موارد محتملی است که مشروعیت معاملات فردایی را مخدوش میسازد. نتایج حاکی از آن است که به جهاتی از قبیل تطبیق قسمی از قمار بر آنها، غرری بودن ارکان معامله در فرض لحاظ معامله فردایی به صورت تقابل تعهدها، عدم جواز تصرف در عوض حتی با رضایت مالک در فرض غالب که اشخاص به عنوان وفای به عقد تسویه میکنند، تردید در پذیرش ریسک و خطر پذیری به عنوان منشا مشروع سود و تحمیل ضرر به سایرین ناشی از گشودهبودن مجرای فعالیتهای سوداگرانه، مشروعیت این معاملات مخدوش است. |
شماره‌ی مقاله: ۱ |
| واژه‌های کلیدی: معامله فردایی، تاوان، غرر، ضرر، ربا. |
|
|
متن کامل [PDF 513 kb]
(۹۰۹ دریافت)
|
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/9/2 | پذیرش: 1401/10/29 | انتشار: 1402/4/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
