1- دانشیار؛ عضو هیُت علمی گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی؛دانشکده اقتصاد؛ دانشگاه خوارزمی؛ تهران؛ ایران (نویسنده مسُول) ، m.ghaemi84@gmail.com 2- استادیار؛ عضوهیُت علمی گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی؛ دانشکده اقتصاد؛ دانشگاه خوارزمی؛ تهران ؛ ایران 3- دانشجوی کارشناسی ارشد؛ علوم اقتصادی گرایش بانکداری اسلامی؛ دانشکده اقتصاد؛ دانشگاه خوارزمی؛ تهران؛ ایران
چکیده: (17 مشاهده)
این مطالعه به دنبال تجزیه و تحلیل اثرات شاخص حکمرانی و سیاست‌های پولی و مالی بر رفاه اقتصادی در رژیمهای رکود و رونق ایران می‌باشد. برای این منظور از مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ (MS)، اثر متغیرهای مطالعه طی بازه زمانی 1375 تا سال 1401 به شکل سالانه مورد بررسی واقع گردید. براساس نتایج به ازای یک واحد افزایش در پایداری مالی؛ 19/0 واحد رفاه اقتصادی در دوران رونق و 02/0 واحد، رفاه اقتصادی در دوران رکود افزایش می‌یابد. همچنین مخارج دولت در دوران رونق منجر به افزایش 03/0 واحدی رفاه اقتصادی می‌شود. حاکمیت دولتی، درآمد مالیاتی دولت، حجم نقدینگی و نرخ سود تسهیلات واقعی در دوران رکود نیز منجر به کاهش 08/0، 13/0، 03/0 و 12/0 واحدی رفاه اقتصادی می‌شوند. تجربه اقتصاد ایران نشان داده است که همواره کسری بودجه در دوران رونق و رکود وجود دارد. هنگامی که اقتصاد در دوران رونق است، مطمئنا درآمد‌های دولت رو به افزایش است و مخارج دولت نیز افزایش قابل توجهی می‌یابد. اما زمانی که شرایط دچار تغییر شد و دوران رکود آغاز گردید، درآمد‌های دولت به‌شدت کاهش می‌یابد، اما مخارج دولت چندان تغییر نمی‌کند. باید توجه داشت در دوران رونق عموماَ کسری بودجه برای اهداف توسعه‌ای ایجاد شده که منجر به تامین کالا‌های سرمایه‌ای و افزایش بهره‌وری در اقتصاد گشته و در‌نهایت موجب رفاه اقتصادی مثبت خواهد شد. اما در دوران رکود تامین مالی کسری عموماَ به شکلی است که امکان استقراض و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را کاهش داده و برای تامین مخارج جاری استفاده می‌شود که در این حالت تاثیر منفی بر رفاه اقتصادی دارد. از طرفی، اثرگذاری سیاست‌های پولی در اقتصاد ایران بیشتر به وضعیت تورمی اقتصاد ایران بستگی دارد؛ به گونه‌ای که با افزایش میزان تورم، تاثیر سیاست‌های پولی (انبساطی و انقباضی) بر رفاه اقتصادی کاهش می‌یابد و حتی در سطوح بسیار بالای تورم می‌تواند اثر منفی بر رفاه اقتصادی داشته باشد.
Ghaemi asl M, Nasr Esfahani M, Sepehri T. Analysis of the effects of governance index and monetary and financial policies on economic well-being in Iran's recession and prosperity regimes. mieaoi 2025; 14 (52) : 10 URL: http://mieaoi.ir/article-1-1735-fa.html
قائمی اصل مهدی، نصر اصفهانی محمد، سپهری طه. تجزیه و تحلیل اثرات شاخص حکمرانی وسیاست های پولی و مالی بر رفاه اقتصادی در رژیم های رکود و رونق ایران. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. 1404; 14 (52) :239-265
