|
معیارهای حق و عدل در احکام فقهی بانکداری بدون ربا
|
| زهرا یعقوبی جناسمی1، باقر حسامی عزیزی2 |
1- دانشجوی دانشگاه پیام نور مرکزی ساری
2- عضو هیأت علمی و استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور تهران |
|
|
چکیده: (4854 مشاهده) |
| پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف تطهیر نظام بانکی کشور از ربا تلاشهای متعددی صورت پذیرفت. تبیین مفهوم عدالت اقتصادی و شاخصهای آن یکی از دغدغه‌های اقتصاددانان است. علیرغم مطالعات انجام گرفته در این زمینه، تلاش چندانی برای استخراج شاخصهای عدالت اقتصادی از نگاه اسلام صورت نگرفته است. شاخص‌ها و راهکارهای تحقق عدالت در مکتب‌های گوناگون فکری، متفاوت است. اندیشهوران اسلامی نیز این مسئله را در چارچوب اسلامی مورد بحث قرار داده‌اند. درباره حق و عدالت نظریه شهید صدر(ره) و تالیفات استاد مطهری (ره) از شهرت و مقبولیت بیشتری برخوردار است. معیار عدالت در توزیع فرصتها، برابری و مساوات، و در توزیع کارکردی، استحقاقی سهمی است که با تراضی بهدست می‌آید و شاخص آن قیمت بازاری است. معیار عدالت در توزیع درآمد و ثروت، توازن است. هر فطرت سالمی تصاحب 99% امکانات کره زمین توسط 1% از افراد جامعه را بیعدالتی می‌پندارد. این بیعدالتی را نمی‌توان با این منطق که «آنان با بازوی خود کسب کرده و خمس و زکاتش را پرداخت کردهاند»، توجیه کرد. معیار عدالت در رعایت حقوق نیازمندان، استحقاق در حد کفاف و شاخص آن حد کفاف و در پرداخت حقوق مالی بستگان، استحقاق عرفی است و شاخص آن اعتدال عرفی می‌باشد. در این تحقیق که بصورت تحلیلی- توصیفی است با توجه به اصل یک بانکداری بدون ربا در تحقق عدالت اسلامی سعی میشود با استعانت از قرآن کریم ومعیارهایی که فقهای شیعه و علمای اهل سنت و نیز حقوقدانان و دیدگاههای مکاتب مختلف در این زمینه مطرح کردهاند، مورد کنکاش و تأمل قرار گیرد. همچنین تعاریف مختلف حق و عدالت اقتصادی مورد بررسی قرار میگیرد |
|
| واژه‌های کلیدی: حق، عدالت، عدالت اقتصادی، عدالت اجتماعی |
|
|
متن کامل [PDF 214 kb]
(967 دریافت)
|
نوع مقاله: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/12/15 | پذیرش: 1396/12/15 | انتشار: 1396/12/15
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
