1- استادیار دانشگاه تربیت مدرس (نویسنده مسئول) ، saeedeh.alizadeh@modares.ac.ir 2- دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (563 مشاهده)
اختیار تخصیص، یکی از حقوق مالکیت و متعلق به مالک است. باید تخصیص دهنده اختیار تخصیص داشته باشد تا بتواند دارایی را تخصیص دهد. با توجه به تعریف علم اقتصاد، مالکیت در دانش اقتصاد جایگاه ویژهای دارد. مالکیت و حقوق آن در هر جامعهای به ایدئولوژی حاکم در آن جامعه بستگی دارد. در دنیای امروز دو ایدئولوژی غالب مطرح است که یکی کمونیسم که لغو هرگونه مالکیت را می‌خواهد و شکل ملایمتر آن سوسیالیم که قایل به لغو مالکیت خصوصی و اشتراکی شدن مالکیت سرمایه و ابزار تولید است و دیگری سرمایهداری یا نظام آزادی در انواع مالکیت است که در دو دامنه حقوق مالکیت مطرح هستند. چارچوبهای مطرح شده برای نظامهای اقتصادی دیگر در دامنه این دو قرار می‌گیرند. در این زمینه دیدگاه‌هایی با نام اسلامی نیز مطرح شده است که برخی جای تامل دارند. اگر بخواهیم برداشت خاصی را نسبت به موضوع مالکیت با دیدگاه اسلامی پذیرش یا رد کنیم، ملاک پذیرش یا رد، باید قرآن باشد. از این‌رو در این مقاله کوشش شده است با استخراج آیات مرتبط با مالکیت در قرآن و بررسی تطبیقی میان آیات قرآن و دیدگاههای سه اندیشمند مسلمان (محمدحسین بهشتی، مرتضی مطهری و محمدباقر صدر) موضوع مالکیت، بررسی و صورت‌بندی نظری شود. در این بررسی به این نتیجه می‌رسیم که در تمامی آیات قرآن مالکیت خصوصی تایید شده است و براساس آیاتی مانند 1 و 41 انفال مالکیت همگانی نیز برای برخی اموال تایید شده است که دولت مدیریت اینگونه اموال را برعهده خواهد داشت، اگرچه دولت مالک نیست.
Alizadeh S, Ezzati M. A comparative study of ownership in the Qur'an and the views of Muslim thinkers. mieaoi 2024; 13 (49) : 3 URL: http://mieaoi.ir/article-1-1707-fa.html
علیزاده سعیده، عزتی مرتضی. بررسی تطبیقی مالکیت در قرآن و دیدگاههای اندیشمندان مسلمان. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. 1403; 13 (49) :49-74
