۱- گروه اقتصاد واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ۲- گروه اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) و گروه اقتصاد واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) ، Gh.mesbahi@gmail.com ۳- گروه اقتصاد واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده: (۴۶۳۴ مشاهده)
رفتار بهمعنی راه، روش، مشی و... در تمامی بخشهای زندگی انسانها، بهعنوان نمایشدهنده روحیات، درونمایه و به قولی نگرش و اندیشه اوست که نمود بیرونی پیدا میکند، که در نگرش اسلامی خاستگاه آن فطرت است؛ آنچه در این مقاله بر آن تأکید میشود آن بخش از رفتارهای اقتصادی است که در قالب رفتارهای مصرفی قرار میگیرد. از آنجاکه قرآن اصلیترین و اولین منبعی است که مسلمانان از آن متابعت مینمایند، ابتدا با مراجعه به تمامی114 سوره قرآن رفتار مصرفی در قالب عناوین خاص دستهبندی شده و در نهایت با جمعبندی آنها نتایج لازم از بحث ازجمله تفاوت این رفتارها با رفتارهایی که در اقتصاد متعارف از آن یاد میشود، همچون توجه به فطرت، سود و زیان اخروی و معنوی، مالکیت خداوند بر سود و زیان، تأثیر عوامل غیرطبیعی، توجه به وحی، رفتار منصفانه و سهلگیرانه و توجه به لذّتهای معنوی مشخص میگردد. در بخش کاربردی برای تعیین میزان ایمان افراد از پرسشنامه سنجش دین عزّتی و برای بررسی رفتار مصرفکنندگان در جمهوری اسلامی ایران، از پرسشنامه محقق ساخته ناشی از نتایج بخش نظری کمک گرفته شده است؛ برای تکمیل پرسشنامه از دو روش حضوری و اینترنتی باتوجه به حجم کل جامعه ایران، تعداد 400 نمونه در دسترس انتخاب گردید. پرسشنامهها در فاصله پاییز 1398 تا تابستان 1399 تکمیل شده است. که ضمن تأیید رابطه ایمان با رفتار اسلامی مصرفی، اثر عواملی چون تحصیلات و سطح درآمد بر رفتار مصرفی اسلامی منفی و وضعیت تأهل، سن اثر مثبت را نشان میدهد؛ همینطور سنجههای مختلف (سوالات 12گانه) نشاندهنده انطباق رفتار اقتصادی مصرفکنندگان در جمهوری اسلامی ایران با رفتار مستخرجه از قرآن است.
samy A, mesbahimoghadam G, seyedshokri K, falihi N. Consumer behavior in the Islamic Republic of Iran in comparison with the economic behavior of the Quran. mieaoi 2021; 9 (33) :59-87 URL: http://mieaoi.ir/article-1-989-fa.html
سامی ابوالفضل، مصباحی مقدم غلامرضا، سیدشکری خشایار، فلیحی پیربستی نعمت الله. رفتار مصرفکننده در جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با رفتار اقتصادی قرآن. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. ۱۳۹۹; ۹ (۳۳) :۵۹-۸۷